नवी दिल्ली – केंद्रीय अर्थसंकल्प 2022-23 मध्ये युवा व्यवहार आणि क्रीडा मंत्रालयासाठी 3062.60 कोटी रुपयांची तरतूद करण्यात आली आहे, जी 2021-22 च्या अर्थसंकल्पीय अंदाजापेक्षा 11.08 टक्के (रु. 305.58 कोटी) जास्त आहे. बजेटमध्ये खेलो इंडिया योजनेसाठी सर्वाधिक तरतूद करण्याबरोबरच भारतातील युवकांच्या सर्वांगीण विकासासाठी, युवा कार्य विभागाच्या अंतर्गत चालवल्या जाणार्‍या राष्ट्रीय युवा सक्षमीकरण कार्यक्रमासाठी 138 कोटी रुपये देण्यात आले आहेत.
गेल्या वर्षीच्या तुलनेत यंदा ही रक्कम २९ कोटींनी अधिक आहे. राष्ट्रीय सेवा योजना (NSS) साठी 283.50 कोटी रुपये वाटप करण्यात आले आहेत, जे 2021-22 मध्ये 231 कोटी रुपये होते. राष्ट्रीय युवा वाहिनीला या वर्षी 75 कोटी रुपयांची तरतूद करण्यात आली आहे, ही प्रमुख योजना तरुणांना राष्ट्र उभारणीच्या कार्यात सहभागी करून घेण्याच्या उद्देशाने आहे. अशाप्रकारे युवाशक्ती सक्षम करण्यासाठी १८ कोटी रुपयांची वाढ करण्यात आली आहे.
बजेटमध्ये खेलो इंडिया योजनेसाठी सर्वाधिक तरतूद करण्यात आली आहे. यासोबतच अर्थसंकल्पातही वाढीची सुरुवात झाली आहे. खेलो इंडिया ही एक प्रमुख योजना आहे, जी भारतात तळागाळात खेळाचा विकास करते. खेलो इंडिया योजनेसाठी 974 कोटी रुपयांची तरतूद करण्यात आली आहे, जी 2021-22 च्या मागील अर्थसंकल्पीय अंदाजापेक्षा 48.09 टक्के अधिक आहे. 2022-23 च्या अंदाजपत्रकात सरकारने बजेट 15 कोटींवरून 50 रुपये केले आहे.
2022-23 मध्ये बजेट 15 कोटींवरून 50 कोटी रुपये करण्यात आले आहे. जम्मू-काश्मीरमध्ये क्रीडा सुविधा वाढवण्यासाठी हे करण्यात आले आहे. ईशान्येतील क्रीडा विकासासाठी 330.94 कोटी रुपयांची तरतूद करण्यात आली आहे, जी मागील वर्षी 276.19 कोटी रुपये होती.
भारतीय क्रीडा प्राधिकरण ही क्रीडा विभागांतर्गत स्वायत्त संस्था देशातील खेळाडूंना प्रशिक्षण आणि सुविधा पुरविण्याची जबाबदारी पार पाडते. 2022-23 च्या अंदाजपत्रकात यासाठी 653 कोटी रुपयांची तरतूद करण्यात आली आहे. राष्ट्रीय क्रीडा महासंघांच्या मदतीसाठी बजेटमध्येही वाढ करण्यात आली आहे. या संदर्भात, BE 2021-22 मधील 181 कोटी रुपयांची रक्कम यावेळी 2022-23 मध्ये 280 कोटी रुपये करण्यात आली आहे. यामुळे क्रीडा विभाग आणि क्रीडा महासंघ यांच्यातील सहकार्य वाढेल, जेणेकरून खेळाडूंना जागतिक दर्जाच्या सुविधा मिळू शकतील. या निर्णयामुळे भारतीय खेळाडूंना आगामी राष्ट्रकुल आणि आशियाई क्रीडा स्पर्धेसाठी तयारी करण्यासही मदत होणार आहे.
अर्थसंकल्पावर बोलताना, युवा व्यवहार आणि क्रीडा मंत्री, श्री अनुराग ठाकूर म्हणाले, “हा अर्थसंकल्प NewIndia@100 च्या आकांक्षा आणि आशा पूर्ण करण्यासाठी ब्लू-प्रिंट आहे”.
